Street art in Toronto: creatief West Queen West

Street art, ik vind het prachtig! Het zorgt altijd voor net iets meer kleur en leven in een wijk. Vorig jaar maakte ik een studiereis naar Toronto en Detroit. Wist je dat street art in Toronto ook veelvuldig te vinden is? Met name in de creatieve wijk West Queen West (WQW). Samen met vier gezellige studiegenootjes gaf ik vorig jaar voor mijn master Urban Geography een rondleiding door deze wijk, waar street art en gentrification de hoofdthema’s waren. Het lijkt me leuk om via deze weg ook jullie rond te leiden door deze kunstzinnige wijk. Ga je met me mee?

In 2014 werd West Queen West (WQW) door Vogue uitgeroepen tot de tweede coolste wijk ter wereld. De wijk wordt vooral geroemd vanwege de hippe galerijen, boetiekjes,  koffietentjes en de hoeveelheid street art. Of ik West Queen West persoonlijk de tweede coolste wijk ter wereld zou noemen, vind ik lastig te zeggen. Voor mij is het in ieder geval de leukste wijk van Toronto en daarom zeker een bezoek waard! In deze blog neem ik je mee naar West Queen West. Een wijk die je echt niet mag overslaan als je Toronto bezoekt. Een wijk vol met bohemians en kunstenaars.

Gentrification in WQW

Tja, nu komt toch de geograaf in mij naar boven. WQW kan namelijk niet los worden gezien van de gentrification die dit stukje van Toronto heeft gevormd. Gentrification is een proces waarbij nieuwe bewoners met middel- tot hoge inkomens naar in verval rakende wijken trekken. Dit gaat vaak gepaard met renovatie van bestaande woningen en een upgrade van de wijk. Slenterend door WQW is de ontwikkeling van de wijk duidelijk zichtbaar. In de jaren ’20 was het een thuisbasis van de elite bevolking van Toronto, maar in de jaren ’50 vond een massale migratiestroom plaats van WQW naar de suburbs. Dit leidde tot leegstand en economische achteruitgang. In de jaren ’80 verergerde de situatie en stond WQW bekend als een arme wijk met drugs en prostitutie.

Desondanks had WQW een aantal aantrekkelijke factoren voor gentrifiers. Het commerciële hart van Toronto ligt namelijk om de hoek. Vanwege de goede locatie en betaalbare woningen in Victoriaanse stijl werd WQW een hotspot voor kunstenaars, die op zoek waren naar een goedkope plek om te kunnen leven en werken.  En zo geschiedde: WQW werd langzaamaan een bohemian village.

West Queen West’s Street Art

Al wandelend door WQW kom je overal street art tegen. Niet alleen in WQW vind je prachtige kunstwerken, ook in de rest van Toronto kom je op veel plekken legale street art tegen. In 2011 maakte de stad namelijk een Grafity Management Plan. Hiermee worden graffiti en andere vormen van street art aangemoedigd en zelfs gedeeltelijk gesubsidieerd om meer levendigheid in de straten aan te brengen. De hoeveelheid street art in Toronto wordt gezien als het bewijs van een levende creatieve klasse.

Kunstenaars krijgen via dit programma gratis verf aangeboden om hun kunstwerken op muren te schilderen. Het idee hierachter is het terugdringen van vandalisme dat een negatief effect had op de wijk. Het project heeft tientallen kunstenaars aangetrokken om prachtige vormen van street art in Toronto te creëren en bracht kunstenaars en voormalig vandalen bij elkaar. De hoeveelheid street art wordt als één van de belangrijkste argumenten aangedragen waarom WQW door Vogue de tweede coolste buurt ter wereld genoemd wordt.

The man with the fish

Deze prachtige schildering van the man with the fish is misschien wel één van de bekendste stukken street art in deze wijk. Dit kunstwerk is geschilderd door de Japans-Canadese kunstenares Alexa Hatanaka op wat ooit een print shop is geweest. Het is één van mijn favoriete kunstwerken in WQW. De vis is zo mooi en gedetailleerd geschilderd dat het net echt lijkt. Je hebt het gevoel alsof de vis ieder moment van de muur af kan komen spartelen. The man with the fish verbeeldt echter de vader van de kunstenares, die trots zijn vangst omhoog houdt.

You’ve changed

Street art in WQW vertaalt zich niet alleen in schilderingen, maar ook in slogans. Als je een stukje verder wandelt loop je tegen de slogan “You’ve changed” aan. Geschilderd tegenover het Centrum voor Verslaving en Mentale Gezondheid, midden in de wijk. Een tekst waar je niet zo maar omheen kunt en je vraagt je al snel af waar dit naar zou verwijzen. Het antwoord is drieledig: enerzijds is deze slogan bedoeld als een inspirerende tekst voor patiënten die het gezondheidscentrum verlaten. Anderzijds verwijst de slogan naar de snelle gentrification en het veranderende aanzicht van WQW. Ten slotte is de slogan een verwijzing naar de stad Toronto als een geheel. Toronto is aan het veranderen. Databases tonen veranderingen in het aantal talen dat wordt gesproken en in de samenstellingen van families. Bovendien is ook de skyline van Toronto aan verandering onderhevig. Het is geen stad meer met horizontale woningen, tegenwoordig woont het merendeel verticaal. Niet alleen WQW is de afgelopen jaren aan veranderingen onderhevig geweest, ook de stad Toronto verandert meer en meer.

Het feit dat deze slogan je aan het denken zet en je inspireert om het verhaal erachter op te zoeken, is wat ik zo mooi vind aan street art. Dit kleine stukje street art in Toronto bewijst dat kunst voor iedereen een andere betekenis heeft en plaatst dit kleine stukje stad in het geheel van het grote Toronto.

Spreekt de street art in Toronto jou aan? Dan zou ik bij een bezoek aan deze stad de levendige wijk WQW zeker niet overslaan. Ben je al eens in Toronto geweest, dan ben ik heel benieuwd naar jouw ervaringen. Heb je ook zo genoten van al die prachtige kunstwerken in de stad?